برای درک بهتر نور نیاز به شناخت انواع نورها ،جنس نور، دما نور، ترکیب نورها و نحوه ا ستفاده از نورها در ثبت عکس‌ها به ما کمک می‌کند.
تقسیم بندی نورهای مرئی
طبیعی : خورشید، ماه، ستاره، شب تاپ، نور جرقه، آتش، رعد و برق، آتشفشان
مصنوعی:تنگستن، فلورسنت، لامپ گاز، لامپ کم مصرف، هالوژن،
نحوه تابیدن نور
- نور تابشی: خودش مرکز نور است مانند نور خورشید
- نور انعکاسی: از منبع نور استفاده می‌کند مانند ماه از نور خورشید
- نور عبوری: عبور نور از ابرها، شیشه رنگی و مصنوعی
- نورهای عبوری و انعکاسی حتما منبع تابشی دارد در غیر اینصورت این نورها وجود نداشت
نحوه روشن کردن نور در فضا
- مقطعی: محیط را به صورت لحظه ای یا مقطعی روشن می کند مانند رعد و برق، نور فلاش...
- پیوسته: محیط با صورت پیوسته روشن می‌کند مانند نور خورشید و ستاره
اصطلاح نور در عکاسی
- نور آمبیانس Ambiance یا نور مدلینگ
- نور موقت نور فلاش
تقسیم بندی نور بر اساس رنگ نور (کلوین): تشخیص نور سفید، گرم، سرد
همه نر لامپ ها با رنگ خاصی متصاعد می شود . رنگ نهایی نوری که مشاهده می کنیم متشکل از رنگهای مختلف است که هر کدام داری طول موج متفاوت می باشند. این رنگها با یکدیگر ترکیب شده و رنگ نهایی را تشکیل می‌هد . پیده ترکیب رنگهای مختلف با طول موج‌های متفاوت و تشکیل یک نور جدید را درجه حرارت رنگ می نامند که آن را با واحد کلوین ( (k می سنجند . هر چه درجه کلوین بالاتر باشد نور متصاعد شده خنک تر و روشن تر است و درجه کلوین پایین بیانگر نورهای گرم مانند زرد و قرمز است
تقسیم بندی نور بر اساس جنس نور
جنس نور در نورپردازی دارای اهمیت است
- نور سخت hard light
- نور نرم soft light
- نور طبیعی Natural Light
- نور آمبیانس یا نور محیطی Ambient Light
نور سخت : Hard Light نسبت به نور نرم از منبع کوچکتری و نقطه ای تابیده می شود شاید بگویید مهمترین خورشید دارای منبع نور بزرگی است . با توجه به فاصله زیاد خورشید از سوژه این منبع نور کوچک به نظر می رسد.
اولین و مهمترین نور سخت hard light در طبیعت نور خورشید است
تفاوت نور سخت و نرم
نور سخت از منبع نور کوچک تابیده می شود بنابراین سایه های تیز در تصویر ایجاد می‌کند
نور نرم از منبع نور بزرگتری تابیده می شود و با توجه به اینکه دارای دیفیوزر می باشد سایه هایی که ایجاد می کند نرم است.
نور نرم Soft Light : از نمونه های نور نرم در طبیعت آسمان ابری است زمانیکه که ابر جلوی خورشید هست مثل دیفیوزر عمل می کند و نور نرم و سایه های نرم ایجاد می کند
نور طبیعی Natural Light : با استفاده نورهای طبیعی می توان عکس های زیبایی را ثبت کرد .بهترین زمان برای عکاسی از نورهای طبیعی ساعات طلایی یک ساعت قبل و بعد از طلوع و غروب خوررشید است
نور آمبیانس یا نور محیطی Ambient Light : نوری که به صورت عمومی و یکنواخت، کل اتاق یا محیط اطراف را روشن می کند، نورپردازی محیطی نامیده می شود.
نورهایی که به صورت عمومی در فضا استفاده می شود این نور می‌تواند از یک و یا چند منبع تابیده شود. به طور مثال چراغهای آویز و یا هالوژن های سقفی استفاده شده در یک فضایی که محیط را روشن می کند ترکیبی از نور لامپ و نور خورشید که وارد فضایی می شود جز نورهای آمبیانس هستند
نورهای انعکاسی Reflected Light : این نورها زمانی رخ می دهد که از سطح یک جسم منعکس شود. میزان انعکاس نور در اجسام مختلف بستگی به سطح ،جنس و بافت آن جسم دارد. به طور مثال نورهایی که از سطح یک آینه منعکس می شود با نوری که از سطح شن منعکس می شود متفاوت است. اشیایی کمی نور را به طور کامل جذب می‌کنند. بیشتر عکس هایی که میگیریم از نورهای انعکاسی استفاده می‌کند.
نورهای عبوری Transmitted light یا نورهای منتشر شده
نورهای عبوری از یک منبع نور منتشر می شوند به طوریکه شما به طور مستقیم می توانید منبع نور را در عکس ببنید . به طور مثال نور شمع یا نور خورشید که می‌بنید همچنین نورهایی که عبور می کنند قبل از اینکه به جسمی برسند مثل آب، شیشه، اتمسفر
دمای رنگ Colour temperature : برای درک دمای رنگ، ابتدا در مورد نور و رنگ نور صحبت می کنیم. نور از سه رنگ اصلی قرمز، سبز، آبی تشکیل شده است . هر کدام از رنگهای اصلی می توانند با هم ترکیب شوند و رنگهای فرعی را بوجود آوردند . هرگاه سه رنگ اصلی با هم ترکیب شود رنگ سفید را بوجود می‌آورند. نور خورشید سفید رنگ است اما زمانی که یک قطرات آب جلوی نور خورشید قرار می گیرند رنگهای مختلفی از آن ساطع می شود مانند رنگین کمان
رنگهای تشکیل دهنده نور سفید را طیف رنگی می‌گویند.
نور علاوه بر رنگ دارای دما است . دمای نور گرم و دمای نور سرد به طور مثال نور شمع بیشتر از رنگ زرد و قرمز تشکیل شده بنابراین دمای نور شمع گرم است
رنگ نور در روزهای ابری آبی رنگ است دمای نور سرد است.
اغلب اوقات رنگ نوری که ما با چشم می بینم با تصویری که توسط دوربین ثبت می شود متفاوت است. زمانی که جسم سفید مثل کاغذ در نور تنگستن می‌بینیم . به طور مثال تی‌شرت سفید در سایه سفید رنگ به نظر می‌رسد . به علت اینکه مغز به طور اتوماتیک آن را اصلاح می‌کند. این همان تکنیک Auto white balance در دوربین است
ما به عنوان عکاس می توانیم از این ویژگی برای تصحیح دمای رنگ، تنظیمات تراز سفیدی
مقیاس کلوین تراز سفیدی استفاده کنیم . از این طریق می توان به هم ریختگی ناشی از منابع مختلف نور را تصحیح کنیم
اکثر دوربین ها دارای تنظیمات از پیش تعیین شده مانند تنگستن، فلورسنت، نور روز، فلاش، ابری ، سایه یا سفارشی کردن تراز سفیدی می‌باشد . از این طریق می‌توان بر اساس دمای محیط رنگ را تصویر را اصلاح کرد
کلوین : حساسیت به رنگ نور ( کلوین K)
- دانشمندی به نام کلوین یک قطعه فلز مشکی را در خلا حرارت دارد زمانی که به فلز حرارت می داد رنگ های مختلفی با طیف های مختلف بر اساس حرارت ایجاد می شد که در فرمول خاصی قرار داد و جدول اطلس نمای رنگی را درست کرد
- کلوین چیست ؟ درجه حرارت رنگی نور که عدد 5400k نور سفید می باشد که در برخی از کتاب ها این عدد 5600 و 5200 برای نور سفید در نظر گرفتند
- چه زمانی نور خورشید به صورت سفید خالص است ؟ زمانی که نور خورشید به صورت عمود می تابد 1- خط استوا، 2- ظهر، 3- فصل تابستان در این زمان ها نور خورشید سفید خالص است
- در زمان های مختلف رنگ خورشید سفید خالص نیست
- ظهرتابستان نور خورشید سفید خالص در ظهر پاییز و زمستان نور خورشید سفید ناخالص ا ست
- طی روز رنگ های مختلف خورشید داریم
- غروب خورشید رنگ گرم ، طلوع خورشید رنگ سرد
- رنگ های کوهستان به علت سردی به آبی نزدیک تر است
-
نارنجی سفید آبی
غروب ظهر طلوع
- هوای ابری و سایه سرد و عدد کلوین 6000-7000
- عدد کلوین آتش 2000 و عدد کلوین شمع 4000 و جز رنگ های گرم می باشد لامپ و پروژکتور گرم ، لامپ کم مصرف سرد است
8000 7000 6000 5400 5200 4000 3000 2000
دمای رنگ بر اساس مقیاس کلوین اندازه گیری می شود که بین عدد 1000 کلوین گرم ترین و 10000
کلوین سردترین حالت است
به طور مثال در اتاقی نشسته اید که با نور شمع روشن شده است. دمای رنگ این اتاق حدود 1500 کلوین است.
اگر در یک روز آفتابی صاف نشسته باشید دمای رنگ اتاق 5600 کلوین است که رنگ خنثی می باشد
به صورت دستی می توان دمای رنگ نادرست محیط را اصلاح کرد
برای اینکه دمای رنگ اتاقی که با شمع روشن شده است اصلاح کنیم می توانیم به صورت دستی عدد کلوین را روی عدد 5600 قرار دهیم
انتخاب رنگ کلوین درست تاثیر به سزایی در عکسی که ثبت می کنیم دارد
در عکس شماره 1 از کلوین درست انتخاب شده است بنابراین رنگها طبیعی به نظر می رسد
در عکس شماره 2 با تغییر کلوین حس و حال عکس تغییر کرده است رنگ و کنتراست عکس تغییر کرده است
ترکیب نورهای نرم و سخت
با ترکیب نور سخت و نرم با یکدیگر می توان عکسی با کنتراست و نورهای پویایی در تصویر ثبت کرد.
با توجه به عکس ثبت شده و هایلایت نورهای هارد یا سخت در دو طرف مدل قرار دارد که باعث ایجاد ریم در طرف سوژه شده با نوجه به نور برجسته و سایه تیز روی مدل می‌توان حدس زد که نور هارد استفاده شده است
با توجه سایه های ملایم و هایلت ملایم در جلوی تصویر مشخص است که نور نرم در جلوی صورت مدل قرار داشته است
ترکیب نورهای منتقل شده (عبوری) و انعکاسی
در تصویری که از موزه لور پاریس ثبت شده می توان نور خورشید که از لابلای شیشه ها عبور کرده مشاهده کرد که در واقع نور منتقل شونده است و نوری که به کف زمین تابیده شده و بازتاب نور از کف را می توان مشاهده کرد
ترکیب نور طبیعی و ساختگی
عکسی که مشاهده می کنید ترکیبی از نور خورشید که نور طبیعی می‌باشد پشت سوژه نور خورشید قرار دارد که فضا پشت سوژه را روشن کرده است اگر ما از نور ساختگی یا نور فلاش استفاده نکنیم عکس به دست آمده سیلوئت یا ضدنور است. به همین دلیل از جلو سوژه نور فلاش استفاده کرده که به مدل نور رسیده و تصویر روشنی از مدل داشته باشیم
خلاصه فصل نور
اهمیت نور در عکاسی
بدون نور نمی‌توان تصویری را ثبت کرد. با استفاده از انواع نورها سخت ،نرم، عبوری، انعکاسی و درک و شناخت نورها می توان حس و حال های مختلفی را در عکس به نمایش گذاشت
بهترین زمان برای عکاسی از در نورهای طبیعی در ساعت طلایی روز است که مخلوطی از نور سخت و نرم است همچنین با استفاده از لوازم های جانبی مانند بازتابنده می توان نور را کنترل کرد ، با استفاده از کنترل رنگ نور و دمای نور، وایت بالانس، کنترل مقیاس کلوین می توان حس و حال مختلفی را در عکس بوجود آورد
خود آزمایی :
- نور سافت و نور هارد را تعریف کنید
- تفاوت و اثر نور سافت و هارد در عکس به چه صورت است؟
- منابع مختلف نور را بیان کنید
- چه شرایط آب و هوایی طبیعی به ما نور ملایم می دهد؟
- دمای رو رنگ نور را تعریف کنید
- برای اندازه گیری دمای رنگ از چه نوع واحدهایی استفاده می شود؟